Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirime beklentilere paralel 250 baz puanlık bir adımla devam etmesi, mevduat ve kredi faizlerine dikkat çekti. Bankalar, mevduat faizlerine bu indirimleri anında yansıtırken, tüketici ve ticari kredi faizleri aynı oranda inmiyor. TCMB, politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 42.5 seviyesine getirdi. Son üç ayda toplamda 750 baz puanlık indirim gerçekleştirilmiş oldu.
2024 Aralık ayında başlatılan faiz indirimleri sonucunda 32 günlük TL mevduat faizi, yüzde 50 seviyelerinden yüzde 40’lara kadar geriledi. Merkez Bankası’nın son faiz indirimi, TL mevduat faizlerinde 3 puanlık düşüşe yol açtı. Ancak, bu durum tüketici ve ticari kredi faizlerine yansımadı. Bankalar, mevduat faizlerine bu indirimleri anında yansıtırken, kredi faizlerinde aynı oranda bir düşüş gözlemlenmedi.
Vatandaş, zorunlu ihtiyacını karşılamak için faize bakmadan kredi kartı ve ihtiyaç kredisi kullanıyor. Bankalar ise hem büyüme sınırı hem de takipteki kredilerdeki artış dolayısıyla faizleri indirmeye istekli görünmüyor. Yüksek faiz ortamında nefes alamaz hale gelen reel sektör temsilcileri, faiz indirimlerini bekliyor.
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Bankalar ticari kredi faizini düşürmek için ne bekliyor?” diyerek bankaların bu konuda harekete geçmesini istedi. TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve ASO Başkanı Seyit Ardıç, finansman sorunun derinleştiğini belirterek, bankaların bir an önce ticari kredi faizini düşürmesini talep etti. Hisarcıklıoğlu, Merkez Bankası’nın politika faizinin 3 ayda 7.5 puan inmiş olduğunu vurguladı.
Kredi kartı ve kredili mevduat faizleri ise son bir yıldır değiştirilmiyor. Geçim sıkıntısı nedeniyle artan takibe düşen borçlar ve kredi kartı kullanımına rağmen, kredi kartlarında gecikme faizi aylık yüzde 5.05, kredili mevduat hesaplarında gecikme faizi ise yüzde 5.30 seviyesinde uygulanıyor. Bu durum, vatandaşın finansal yükünü artırıyor.
Merkez Bankası haftalık faiz istatistiklerine göre, kredili mevduat hesapları dahil ihtiyaç kredilerine uygulanan ortalama faiz oranı 28 Şubat haftasında yüzde 71.41 seviyesinde bulunurken, ticari kredilere uygulanan faiz oranları yüzde 55.25 oldu. Bu oranlar, bankaların kredi verme konusundaki isteksizliğini gözler önüne seriyor.
Sonuç olarak, Merkez Bankası’nın faiz indirimleri, mevduat faizlerini olumlu yönde etkilerken, kredi faizlerinde beklenen düşüş gerçekleşmedi. Tüketiciler ve ticari sektör, bankalardan daha fazla indirim talep ediyor. Bu durum, ekonomik istikrar açısından önemli bir konu olarak öne çıkıyor.